Lista aktualności Lista aktualności

Tego nie wiesz o drzewach – modrzew

Modrzew europejski (Larix decidua) Nazwa łac. larix pochodzi od łac. laridum „słonina” (być może nawiązanie do połyskującej, „tłustej” żywicy), łac. decido, decidere „odpadać” (wskazuje na igły opadające na zimę).

1. Dorasta do 40 m. Odznacza się dużą odpornością na mróz. Modrzewie należą do drzew światłożądnych.
2. Igły jasnozielone, miękkie, niekłujące, zebrane w „pęczki”, długości od 2 do 3 cm, grubości poniżej 1 mm. Jesienią przebarwiają się na żółty kolor. Modrzew jako jedyne polskie drzewo iglaste zrzuca igły na zimę.
3. Szyszki są zmienne w pokroju, kuliste lub jajowate, osiągają długość do 4-6 cm, pozostają na drzewie wiele lat. Bardzo trudno się otwierają.
4. Drewno modrzewiowe ma charakterystyczne pomarańczowożółte zabarwienie. Jest średnio ciężkie, twarde i bardzo wytrzymałe.
5. Drewno posiada dużą zawartość żywicy i z tego względu jest odporne na wilgoć, insekty i grzyby. Suche drewno modrzewia wytrzymuje nawet 1800 lat.
6. Najgrubszy modrzew rosnący w LP znajduje się na terenie Nadleśnictwa Gdańsk, jego obwód wynosi  485 cm.
7. Roślina wiatropylna. Kwiaty męskie mają barwę żółtą, są okrągłe i wyrastają na kilkuletnich krótkopędach. Żeńskie początkowo charakteryzują się purpurowo czerwonym kolorem.
8. Z żywicy modrzewiowej wytwarza się terpentynę zwaną inaczej „balsamem modrzewiowym", produkuje się z niej terpentynę wenecką dodawaną do farb wykorzystywanych w malarstwie. Przyjmuje się, iż farbami wzbogacanymi odpowiednio preparowaną terpentyną wenecką, tworzyli swoje epokowe dzieła, m.in. tacy mistrzowie pędzla, jak Rubens czy Rembrandt. Dawniej żywicy używano jako środka na gojenie się ran po odmrożeniach.
9. Drewno modrzewiowe to dobry materiał konstrukcyjny, zarówno we wnętrzach, jak i na zewnątrz budynków. Od wieków cenione jest w budownictwie, czego dowodem są liczne dworki, kościoły oraz inne budowle wznoszone z drewna modrzewiowego, które przetrwały wieki w dobrym stanie aż do dziś. Przykładem jest modrzewiowy kościół św. Filipa i Jakuba Apostołów w Sękowej k. Gorlic, wzniesiony w 1522 r. W lipcu 2003 r. został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO jako zabytek architektury drewnianej unikatowy na skalę europejską.
10. W ludowych podaniach modrzew jest synonimem młodości, trwałości i urody. Jego gałązki zatykano w drzwiach domu nowożeńców, jak również wplatano w wieńce dożynkowe, a także maczano w święconej wodzie, żeby skropić bydło wychodzące pierwszy raz w roku na pastwisko.